26/07/2021- Gewapend met vaccinaties, testresultaten en Covidcertificaten kunnen reishongerige landgenoten weer (voorzichtig) op stap naar het buitenland. Deze zomer steken we dus ons licht op bij een aantal reisprofessionals. Hoe hebben zij de afgelopen coronaperiode beleefd? En hoe kijken zij uit naar de toekomst? Een reeks zomerse interviews, met deze week Christel Somers: zaakvoerster van touroperator Montana & de gedreven dame die – bijgestaan door een stevige achterban-  als boegbeeld van SOS TRAVEL-Save or Sink – de onderbuik van de reisindustrie in barre Covidtijden een stem én gezicht gaf bij politici en in de media. En tot op de dag van vandaag achter de schermen druk blijft ijveren voor de nog steeds noodzakelijke overheidssteun aan de hele sector.

Eerst en vooral: hoe gaat het momenteel?

Christel: “We doen ons best, maar we hebben al betere tijden gekend. Het gaat allemaal met mondjesmaat. Als minister Vandenbroucke Spanje een no-go noemt, hoe krijg je dan mensen overtuigd om de plas over te steken? Maar goed, we komen er wel”.

Even recapituleren. Je bent de voorbije periode het boegbeeld geweest van SOS TRAVEL Save or Sink. Wat heeft dat uiteindelijk opgeleverd?

Christel: “SOS TRAVEL is ontstaan in een opwelling. Ik heb in de beginperiode van de coronacrisis in de Facebookgroep van de reisagenten een kritischere noot geschreven in de zin van: “dit is niet goed, de situatie is echt wel ernstig”. Daar is ongelofelijk veel reactie op gekomen. Daarop ben ik met onder andere Steven Vervaeke van Yindi Travel in contact gekomen, wij hebben een eerste actie opgezet, helaas niet altijd met steun van waar je zou denken dat de steun vandaan zou moeten komen… Ik blijf er da ook bij: SOS TRAVEL was nooit ontstaan als de vakverenigingen goed hadden gecommuniceerd naar de reissector, als men de noden van de kleine reiskantoren/reisorganisatoren/de volledige reissector had begrepen. Ik denk ook dat zij nooit hadden gedacht dat dit zo’n omvang zou aannemen”.

“Maar dit is gegroeid hè. We hebben nu een vastere kerngroep van 17 mensen, we spreken mekaar wekelijks, maar het begint zwaar te worden. Want iedereen heeft uiteindelijk andere problemen. Ik probeer zowat de lijm te zijn. Terugblikkend durf ik wel zeggen: ik heb enorm hard gewerkt en wij hebben veel gedaan. Ik denk niet dat er een minister is waar we niet geweest zijn, we hebben met de virologen gepraat, we zijn gehoord in het parlement, we zijn aan bod gekomen op tv en in interviews. Sommige ministers hebben heel duidelijk gevoeld dat er veel meer passie kwam vanuit de onderbuik van de reissector. En naarmate SOS TRAVEL groeide, zag je de angst bij andere partijen uit onze sector  toenemen -terwijl wij altijd de hand hebben uitgestoken om samen te werken en nog altijd doen. Voor mij was de druppel toen we in oktober dat evenement in Brussel hebben georganiseerd. Ik heb dat privé moeten verzekeren! Maar stilaan zijn mensen beginnen geld te storten, vaak kleine bedragen. We hebben intussen een feitelijke vereniging opgericht. Daarmee proberen we nog altijd de volledige reissector te vertegenwoordigen bij overheid, media, enz”

Hoe moet dit verder, wat gaan jullie met SOS TRAVEL Save or Sink doen?

Christel: “Voorlopig beperken we ons tot dat waarvan we denken dat had moeten gebeurd zijn, maar wat niet gebeurd is. Onze actie blijft zeker nog relevant. We blijven proberen om op een heel aantal vlakken mee onze voet tussen de deur te krijgen. Door het beleefd en correct te spelen, maar tegelijk te tonen dat we weten waarover we praten, hebben we bewerkstelligd dat we elke keer mee aan tafel hebben gezeten terwijl anderen niet aan tafel zaten. En de ministers of Charles Michel worden rechtstreeks betrokken. Dat maakt dat bij iedereen binnen SOS TRAVEL heel sterk de overtuiging leeft: dit stopt niet. We moeten wel nadenken over hoe we dit gaan gieten in iets waar reisagenten en touroperators zich achter kunnen scharen. Sowieso moet er een beetje structuur komen, want als het opnieuw heropstart, moeten we toch enigszins een rolverdeling afspreken. Want we zijn er nog niet hè. Momenteel bewegen we met SOS TRAVEL hemel en aarde om de steunmaatregelen voor de sector minstens tot eind 2021 te laten voortduren”.

Waarom is dat belangrijk?

Christel: “Eind september valt normaliter de mogelijkheid weg om technische werkloosheid owv Covid in te roepen en gaan we naar effectieve technische werkloosheid. Dat houdt in dat bedienden die al veel hebben ingeleverd op nog minder terugvallen. En de voorwaarden voor een werkgever om in aanmerking te komen voor technische werkloosheid zullen een pak moeilijker worden. Je moet onder meer een heropstartplan voorleggen om je medewerkers in technische werkloosheid te kunnen zetten. Dat is een stap achteruit. Daarom willen we dat zo lang mogelijk behouden. Ik heb tegen de ministers Crevits en Jambon gezegd: “Ik begrijp dat jullie een einde willen maken aan het beschermingsmechanisme, maar dat is een systeem dat zichzelf uitdooft: als je niet kan aantonen dat je minder dan 60% inkomsten hebt, val je automatisch uit de boot. Maar sommige touroperators en reiskantoren halen momenteel amper 30%! Daarom moeten we zowel op Vlaams als federaal niveau bereiken dat die ondersteuning iets langer wordt aangehouden. Anders zullen de gevolgen niet te overzien zijn, vrees ik”.

Welke lessen neem jij mee uit de afgelopen periode?

Christel: “Eerst en vooral: ik voel mij nog steeds touroperator in hart en nieren. Maar ik heb echt wel een nieuw evenwicht moeten vinden naar mijn eigen bedrijf toe. In den beginne was ik 95% van mijn tijd bezig met SOS TRAVEL, dat is één. Tegelijk houd ik mijn hart een beetje vast: ik zie dat reiskantoren heel hard werken om mensen te helpen, maar dat wordt niet altijd beloond. Ik hoop dat mensen niet enkel de weg naar online boekingen gevonden hebben. Het doel blijft: mensen opnieuw de weg naar de georganiseerde reissector laten vinden. Los daarvan, ik hoop dat we allemaal een beetje meer ondernemer kunnen zijn. We zijn bezig om Montana informaticagewijs naar een hoger niveau te tillen, zodat we beter kunnen zien hoeveel van de offertes die we maken ook effectief resulteren in boekingen. Ik wil proberen daar korter op de bal te spelen. Ik denk dat we naar een soort samenwerking met reiskantoren moeten gaan waarbij zij jou een stuk mee dragen en ik hen. Ik wil ook blijven inzetten op reiskantoren kleinschalig ondersteunen en doelgericht mensen informeren. Ik hoop dat mensen intussen wel beseffen dat ik de gedrevenheid waarmee we aan SOS TRAVEL hebben gewerkt ook heb voor mijn eigen bedrijf”.

Slotvraag: hoe zie jij de tijdslijn voor de heropstart van jouw (overzeese) Montana-bestemmingen?

Christel: “Vorig jaar dachten we dat dit tegen de zomer wel zou opgelost zijn. Kijk, we zijn intussen een zomer verder. Ik hoop nu dat tegen de winter toch wel een aantal dingen kunnen heropstarten. Overzeese gebieden zijn sowieso belangrijk voor de winter. Ik hoor dat Mexico vol zit met Europeanen, maar ik vind het persoonlijk niet verantwoord om dat aan te bieden. Panama en Costa Rica kunnen wel, Cuba, mijn topbestemming, zie ik pas heropstarten tegen de winter. Ik hoop dat Canada tegen dan ook effectief open is (het land kondigde intussen aan in september te heropenen voor gevaccineerde Europeanen) en we er opnieuw skivakanties kunnen aanbieden. Maar het blijft behelpen en hopen dat we in het voorjaar ’22 echt opnieuw van start kunnen gaan. Het zal niet per se business as usual zal zijn, maar dan kan je toch beginnen opbouwen. Want we gaan dit volhouden hè”.

(EB)

Foto: Christel Somers met dat andere boegbeeld van SOS TRAVEL-Save or Sink: Steven Vervaeke (Yindi Travel)